Dzień Rodzicielstwa Zastępczego

Dzieci, które zamieszkują domy dziecka to nie tylko pełne sieroty, ale też te zaniedbywane przez swoich biologicznych opiekunów, bite, bądź wychowywane w nieodpowiedni sposób, nie mające szans na dorastanie w bezpiecznym otoczeniu.
Wówczas decyzja o adopcji osób z zewnątrz jest ogromnym wsparciem i szansą dla młodego człowieka. Rodzice zastępczy gotowi są przyjąć je do własnego domu, otoczyć obce dziecko opieką, jakiej do tej pory nie zaznało.

Na barkach rodziców zastępczych spoczywa odpowiedzialność za zmianę postawy dziecka wobec innych ludzi, otoczenia. To oni swoim zachowaniem podejmują wyzwanie odbudowy poczucie wartości dziecka oraz wyeliminować jego przekonanie o wrogości całego świata. Okazując mu cierpliwość, zapewniają dziecko, że ich uczucie jest bezwarunkowe i akceptują go takim, jakim jest. Ich zadaniem jest zmotywowanie dziecka do podjęcia pracy nad własnym rozwojem i umiejętne nagradzanie go za dokonywane postępy.

Rodzicielstwo zastępcze jest czasową formą pomocy dziecku, a bardzo często także jego rodzinie biologicznej, która znalazła się w kryzysowej sytuacji. Rodzice muszą liczyć się z tym, że dziecko nie jest im przyznane raz na zawsze i że może ono wrócić do swojej prawdziwej rodziny, jeśli uda jej się pokonać życiowy kryzys.

Osoby adoptujące dziecko, czyli przysposabiające je, podejmują decyzję na całe życie. Adopcja daje im te same prawa i obowiązki, jakie mają rodzice biologiczni. Nie otrzymują oni wsparcia finansowego na dziecko, jakie przysługuje rodzinom zastępczym, oraz nie podlegają kontrolom ze strony urzędów.
Kandydaci na rodziców zastępczych muszą zdecydować, jaką rodzinę chcą założyć - niezawodową, zawodową, a może specjalistyczną lub pogotowie rodzinne.

W polskim ustawodawstwie rozróżnia się siedem rodzajów form, jaką mogą tworzyć rodziny zastępcze. To rodzina zastępcza spokrewniona, którą zakładają ją najbliżsi krewni: dziadkowie lub dorosłe rodzeństwo dziecka, zwykle po śmierci rodziców lub odebraniu im praw rodzicielskich. Rodzina zastępcza niezawodowa – tę komórkę tworzą dalsi krewni, np. ciocia i wujek, albo osoby niespokrewnione. Pojęcie „niezawodowa” oznacza, że żaden z rodziców nie rezygnuje z własnej pracy, więc nie pobiera wynagrodzenia za bycie rodziną zastępczą, ale otrzymuje wsparcie dla rodziny. Rodziny niezawodowe mogą przyjąć do trojga dzieci, ale mogą również poprzestać na jednym. A także rodzina zastępcza zawodowa - powstaje, gdy jeden z rodziców decyduje się zrezygnować z pracy, by poświęcić swój czas na wychowywanie dzieci. Rodzicielstwo zastępcze staje się wówczas zawodem, więc oprócz wsparcia rodzina otrzymuje także wynagrodzenie. Rodzina zawodowa przyjmuje dwoje lub troje dzieci, w wyjątkowych przypadkach do czworga, jeśli jest to rodzeństwo. I rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna, która różni się tym od poprzedniej, że dotyczy adopcji i opieki na dzieckiem z niepełnosprawnością.

Ponadto rozróżniamy także pogotowie rodzinne, które jest formą rodziny zastępczej zawodowej, przy czym dziecko przebywa w niej do kilku miesięcy, oraz rodzinny dom dziecka, który powstaje gdy jeden z rodziców decyduje się zrezygnować z pracy, by opiekować się większą liczbą dzieci.

Każda forma adopcji to nie zawsze prosty proces, który układa się idealnie. Często straumatyzowane dzieci nie potrafią pomóc ani sobie, ani rodzicom zastępczym, wówczas czas adaptacji w nowym domu może być przeżyciem równie ciężkim, jak doświadczenia domu biologicznego. Zdarza się też tak, że nie dochodzi on do skutku, mimo usilnych starań obydwu stron. Takie doświadczenie jest wyjątkowo ciężkie zarówno dla dziecka, jak ja i rodziców zastępczych.

Tym bardziej warto zwracać uwagę na wysiłek wkładany przez osoby, które podejmują się wychować dziecko adoptowane czy w rodzinie zastępczej. Poza wsparciem zaplecza specjalistów, jakie powinny otrzymać obydwie strony procesu, konieczna jest akceptacja środowiska i najbliższych.

Święto to podkreśla znaczenie udziału Rodziców Zastępczych w procesie prawidłowego rozwoju dzieci, jest jednocześnie podziękowaniem dla nich oraz uhonorowaniem ich wytrwałości.